Jesuh Nih Khuachia A Thawl

Baibal caang thim: Jesuh nih thlarau cu, “Daite in um law, mipa chung khan chuak,” tiah a ti. Luka 4:35

Bawipa Jesuh Khrih a riantuannak (ministry) hi a tlangpi cun phun thum in kan then khawh. Cu hna cu cawnpiaknak, phungchimnak le ngandamnak rian hna hi an si. Ngandamnak lei rian a tuanmi ah thinlung lei he pumsa lei he a dam lomi hna ti in phun hnih in a tlangpi in hun then khawh rih a si. Thinlung lei i a dam lomi hna kha a tlangpi huap in pakhat ah chiah in kan zoh hna lai i pumsa lei in damnak a tuah piakmi hna kha a tlangpi huap in pakhat in kan zoh lai.

Bawi Jesuh nih thinlung in a zawmi, khuachia nih a tuah i a dam lomi hna a damhnak kong ah Luka nih a tlawm bik voinga a kan chimh ( 4:31 -35; 8:26 -33; 9:37 -43; 11:14 , 24-26).[1] Khuachia nih Jesuh cu Pathian Fapa a si kha an hngalh ti hi pakhatnak ah kan hmuh khawhmi a si. Khuachia hmanh nih Pathian Fapa an hngalh lio ah kannih nih kan hngal tawn lo i phungki hoi hna, Rada pa hoi hna kan fuh tawn i hihi fakpi in kan ruah a herh.[2] Jesuh nih khuachia a thawl piak tik ah mizapi an khuaruah a har i zei nawlngeihnak ko dah a ngeih hnga timi mit in an zoh tawn. Hlanmi hna nih cun thli lak ahhin thlarau tha lo kha a khah bak in an khat ti in an zumh. Cun cu thlarau tha lo hna cu minung chung ah khan eidinnak thawngin an lut tawn an ti. Damlonak vialte hi hi thlarau tha lo hna nih an tuahmi a si tiah an zumh.[3]

Khuachia a thawl piak tik hna ahhin thil pakhat a hung fiang ngaimi cu Pathian pennak nih minung lungthin ah damnak a peknak hi a si. Damnak kong belte ah ralrin a herh ngai ve. Khuachia asiloah thlarau tha lo nih mipa minu a kal tak tik ah a ai rawlh tu a herh. Lawng hirhiar te in a um sual ahcun a chia deuhmi hawi pasarih aa sawm lai i a lut than kho mi a si. Khuachia bantukin kan nunnak ah a kan temtawn i thong a kan thlatu thil an um ko. Jesuh thawngtha nih damnak a kan pek tik ah vancung pennak nunzia in kan nunlam a kal lo ahcun a fak chinchinmi, le a let sarih in tih a nung deuhmi khuachia nih a kan tlaih ko lai.

Luka nih cun ‘khuachia thlarau a ngeimi pa’ tiah a hmanmi kong ahhin Marka nih cun ‘thlarau thiang lo’ tiin a hman i Luka 6:18 zong nih ‘thlarau tha lo’ tiin a chim i Word hrilhfiah nih cun ‘thlarau thiang lo’ ti in kan rel awk a si a ti.[4] Khuachia a si ah, thlarau tha lo a si ah, thlarau thiang lo a si ah Jesuh nih a thawl tik ahhin a sik hna i nawl a pek hna. Teitu vialte lak i teitu a sinak, Pathian pennak kha khuachia hmanh nih a bia an ngaihnak nih a langhter. Nawl ngeitu nih nawl a pekmi nawl peknak in thlarau thiang lo cu thawl a si tiah Jerome zong nih a fianter ve.[5]

Biahalnak:

01. Kannih nih tah zeitindah khuachia/thlarau tha lo hi kan thawl ve lai? Jesuh min in maw kan thawl lai?

02. Kan ram le khrihfabu ah thlarau thiang lo nih hna a kan hnawh maw? Thlarau tiah kan timi hoi hna hi thlarau tha lo hna an si sual maw?

03. Zei pawl hi dah khuachia thlarau kan ti ve hnga?

04. Khuachia tei a sinak hi khuaruahharnak caah maw a si, asiloah Pathian pennak a langhnak caah dah a si?

--------------------------------------------------------------------------------

[1]A hmasa pahnih hi Marka chung in a lak i, pathumnak hi Q source timi in a lak i a palinak cu L source in a lakmi a si tiah Jerome nih cun a kan chimh, pp. 690-691 ah zoh. Jesuh a zultu hna cu khuachia puar thawnnak in an luat zia, thlarau tha lo an tei zia zong Jerome nih a kan chimh.

[2]Ka tuan hawi pastor pakhat nih an khua i a tonmi a kan chimh bal. Ngaknu si dinnak in a thi rua. A thla nih zan ah khuami a tuai ngai hna. Khrihfa an si ko nain tuaitam cu an tong. A pa nih a celh ti lo i Hakha ah natkadaw sin ah an piahtana cu a hun pi. Natkadaw nih a chimhmi cu “Khrihfa nan si ko i thla fakpi in va cam u law a thlarau nih an kal tak ko hna lai,” a rak ti rua. Cucu pastorte a chimh hna i zapi thlacamnak an ngeih piak i cuticun muithla thih phunphai cu a dai a ti. Natkadaw hoi hna nih Jesuh hi Pathian Fapa a si kanmah nakin a theih deuh sual ahcun cucu kan sining i ruah ngaingai a hau hnga tiah ka ruah.

[3]David Van Bik, Luka Thawngtha Fianternak, Vol. 1, 45. Khuachia thawnnak hi nihin fimnak chan, sizung le sibawi (medical science) nih cun an pom lem rua lo. Biahal awk a ummi cu Jesuh nih Khuachia hi a zum taktak hnga maw ti mi hi a si. A zei a si hmanh ah a zawmi cu a damh hna ti cu a fiang. Mizaw khi an zawtnak a um lo zong ah ka zaw tiah aa ruah hnu ahcun an zaw ko i hihi na damnak a si lai ti lo ahcun an i lungsi kho lo. Zawtnak hrik pakhat te hmanh um lo in zawt khawh cu a si ko rua.

[4]Word Biblical Commentary, 206 ah zoh.

[5]The New Jerome Biblical Commentary, 691 ah zoh.